ФІЛІП САНБРА КАХАНЕ – ВЕЛИКИЙ «СОКІЛ», ЧИЄ ЖИТТЯ Є ВЗІРЦЕМ ДЛЯ БАГАТЬОХ ПОКОЛІНЬ

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.32782/2522-1795.2024.18.2.9

Ключові слова:

Галичина, Сокіл, Ланьцут, Філіп Санбра Кахане, незалежність

Анотація

Гімнастичне товариство «Сокіл» у Ланьцуті було засноване в 1891 році з ініціативи місцевої інтелігенції, яка брала активну участь у соціальному, культурному, освітньому, економічному та політичному житті. Філіп Кахане – людина, яка виділяється серед найактивніших засновників і громадських діячів. У цій статті вказані деякі фактичні дані, які стали відправною точкою для розгорнутого опису діяльності та досягнень, а також процесів формування ідентичності, створення ієрархії цінностей та ставлення до світу, людей і власної батьківщини. Метою цієї статті є детальний і достовірний опис його життя, розвитку національної ідентичності, інтерпретація діяльності та здобутків не лише для «Сокола», але й для місцевої громади. Це також викриття неперевіреної інформації, яка відтворюється вже понад сто років, а також популяризація маловідомих фактів і матеріалів. Джерелом знань є надійні, автентичні документи, які підтверджують достовірність біографічних даних, збагачуючи історичну перспективу. Методи. Аналіз літератури проводився в історико-територіальному контексті з метою з’ясування обставин появи досліджуваного питання в джерельній літературі Галичини. Проведено аналіз збережених нотаріальних актів XIX століття, вічної книги, оригінальних документів, листів, фотографій, спогадів та рукописних нотаток, які знаходяться у приватному архіві нащадків Філіпа Кагане. Висновки. Стійкість і героїчна позиція Філіпа під час боїв повстання, безсумнівно, ставить його на чільне місце в каноні польських героїв. Він великий патріот, відданий своїй батьківщині. Більше того, він є прикладом для наслідування не лише для сучасних мешканців міста та регіону, але передусім для молодих поляків, молодих «соколів». Він неодноразово доводив, що його найважливішими цінностями є Бог, Честь, Батьківщина. Завдяки своїй громадянській позиції, хоробрості та заслугам перед країною він припав до душі молодим людям, які вступили до лав ланьцутського «Сокола». Завдяки своїй особистій відданості та громадянській позиції він зробив значний внесок у створення ланьцутського «гнізда», будівництво «Сокільні» та саду, які протягом десятиліть служили шкільній та ремісничій молоді, а також мешканцям Ланьцута та навколишніх населених пунктів. Від самого початку «Сокільня» слугувала місцевим центром спортивного, патріотичного, соціокультурного та економічного життя.

Посилання

Bałaban M. (1916). Dzieje Żydów w Galicyi i w Rzeczypospolitej Krakowskiej 1772–1868, Księgarnia Polska B. Połonieckiego. 199–201.

Bałaban M. (1827). Studia historyczne, Księgarnia M.J. Freld i Ska. 172.

Grzegorzewski S. (2023). Wspomnienia osobiste z Powstania 1863 roku, oprac. Kartasinski K. Fundacja historia.pl. 195.

Kaszowska M.U. (2023). Rola lokalnej inteligencji w tworzeniu gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Łańcucie. Modelling and Information Technologies in Physical Education and Sports: Materials of XVIII International Scientific Conference, Lviv. 182–185 [in Ukrainian].

Kozłowski E. (1964–1965). Kahane Filip Sambra, w: Polski słownik biograficzny, t. XI, PAN. 413–414.

Malczewski J. (1999). Łańcut. 650 lat rozwoju miasta, Urząd Miejski i MBP Łańcut. 191–300.

Melwin B. (1910). Żydzi w powstaniu 1863, Jedność. 16.

Mirkiewicz A. (2016). Praca kulturalnooświatowa. [w:] Okręg rzeszowski Towarzystwa Gimnastycznego Sokół (1895–1939), WUR. 176.

Sanbra Kahane F. (1903). Dzieje Żuawa, W czterdziestą rocznicę powstania styczniowego 1863–1903. Komitet Wydawniczy. 160–169.

Stępień B. (2006). Filip Sanbra-Kahane 1838 – 20 XI 1915. Prace Historyczno-Archiwalne, T. XVII. 189–193.

Szul T.J. (2000). Zarys dziejów „Gniazda Sokolego” w Łańcucie. 19–38.

Tarle E.W. (1853). Wojna Krymska, t. I–II. WON.

Webersfeld E. (2015). Wyprawa na Miechów, Wspomnienia i utwory z powstania styczniowego, oprac. M. Dęboróg-Bylczyński. 44–45.

Zaborniak S. (2004). Na Galicyjskim szlaku gniazd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1884–1914). UR i PTNKF w Rzeszowie. 82.

Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr. (1858). Aerarial-Staats-Druckerei. 240–264.

Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. (1827). C.K. Namiestnictwo. 500. Czasopisma:

Dziennik Czas. (1889). 120:3.

Dziennik Czas. (1857). 206:4.

Głos Narodu. (1915). 311:3

Nowa Reforma. (1915). 603:3.

Przegląd lekarski. (1867). Kraków. 45:360.

Przewodnik Gimnastyczny Sokół. (1890). 12:94.

Przewodnik Gimnastyczny Sokół. (1891). 3:21.

Przewodnik Gimnastyczny Sokół. (1891). 5:40.

Przewodnik Gimnastyczny Sokół. (1896). 11:144.

Przewodnik Gimnastyczny Sokół. (1898). 2:21. Dokumenty:

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Księgi Metrykalne parafii rzymskokatolickiej diecezji lwowskiej, mikrofilm nr A-91838, sygn. 1725. 390.

Archiwum Państwowe w Kielcach. Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Bodzentynie, jednostka 1864/UMZ-1864. Katalog Zgony, lata 1864, akt nr 14.

Archiwum Państwowe w Przemyślu. Akta notariusza Antoniego Hanusza w Łańcucie. Akta nr 12741–13000, rok 1895, sygn. 62. 726.

Archiwum Państwowe w Przemyślu. Akta notariusza Antoniego Hanusza w Łańcucie. Akta nr 14801–15000, rok 1897, sygn. 72. 98.

Archiwum Państwowe w Rzeszowie Oddział w Sanoku. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Sanoku. Księga aktów zejść rzym-kat w Sanoku 1878–1904, nr zespołu 491, sygn. 3 oraz Archiwum Parafii Rzymsko-Katolickiej p.w. Św. Stanisława Biskupa, Księga chrztów miasta Łańcuta 1866–1886, t. V.

Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Oddział w Sanoku. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Sanoku. Księga aktów zejść rzym-kat w Sanoku 1878–1904, nr zespołu 491, sygn. 3. 22.

Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Oddział w Sanoku. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Sanoku. Księga urodzeń rzym-kat w Sanoku 1890–1897, nr zespołu 491, sygn. 1. 128.

Archiwum Parafii Rzymsko-Katolickiej p.w. Św. Stanisława Biskupa. Księga chrztów miasta Łańcuta 1866–1886, t. V. 174.

Derżawnyj Archiw Lwiwskoji Obłasti, Fond 1, op 54, spr. 7018. Pismo Towarzystwa Gimnastycznego Sokół we Lwowie. 45–66.

Bieniasz J., Życiorys Filipa Sanbra-Kahanego – uczestnika powstania 1863, rękopis przechowywany w zbiorach specjalnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łańcucie, sygn. 200/III, 1. Jako rok urodzenia 1839 podaje również Głos Narodu, Kraków 2 grudnia 1915, nr 311. 3 oraz Nowa Gazeta, Warszawa 6 grudnia 1915. 557:2.

Cetnarski J. List do Janiny Kahane, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Historia Rodziny – wydanie albumowe. (2000). Zbiory prywatne Chrzanowskiej M. Łańcut. 28.

Klepsydra Juliana Mielocha Drozdowskiego przechowywyana w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Kontrakt kupna-sprzedaży parceli gruntowej nr 180/3 i 181/4 z dnia 4 stycznia 1907 roku, oryginał przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane. 1–2.

Krokowska K., Wspomnienia o ojcu Filipie Kahane, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Pismo c.k. Powiatowej Komisji Szacunkowej z podpisem Romana Gabryszewskiego. Krosno, 1877, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Przyjęcie w poczet Honorowych Członków. Łańcut, 27 maja 1908, dokument w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Referencje wystawionych przez Tytusa Trzecieskiego herbu Strzemię. Miejsce Piastowe 1870, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Sanbra Kahane F. (1881). Podanie o pracę do świetnego zarządu Ordynacji Potockich. Biguszki, 27 stycznia 1881, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane. 1–2.

Sanbra Kahane F. List do Aliny Drozdowskiej, 23 luty 1876 r., s. 1-4, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Sanbra Kahane F. (1893). Przemówienie z okazji 30. Rocznicy Powstania styczniowego. Łańcut, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Sanbra Kahane F. Przemówienie w rocznicę powstania kościuszkowskiego, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Sanbra Kahane F. Przemówienie z okazji 57. Rocznicy powstania listopadowego, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

Świadectwo wystawionego przez ks. Henryka Skrzyńskiego herbu Zaremba, właściciela Ustrobnej. Ustrobna, 1874, rękopis przechowywany w zbiorach prywatnych potomków rodziny Kahane.

##submission.downloads##

Опубліковано

2024-06-10

Як цитувати

Kaszowska, M. U., & Petretska, N. I. (2024). ФІЛІП САНБРА КАХАНЕ – ВЕЛИКИЙ «СОКІЛ», ЧИЄ ЖИТТЯ Є ВЗІРЦЕМ ДЛЯ БАГАТЬОХ ПОКОЛІНЬ. Rehabilitation and Recreation, 18(2), 80–89. https://doi.org/10.32782/2522-1795.2024.18.2.9

Номер

Розділ

ЗДОРОВ’Я ЛЮДИНИ, ФІТНЕС І РЕКРЕАЦІЯ, ФІЗИЧНЕ ВИХОВАННЯ РІЗНИХ ГРУП НАСЕЛЕННЯ